Nhật Bản là quốc gia có nhiều ngày lễ truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa, trong đó Kodomo no Hi (こどもの日) – Ngày Thiếu nhi, được tổ chức vào ngày 5/5 hằng năm, là một trong những dịp quan trọng nhất dành cho trẻ em. Đây là cơ hội để các gia đình Nhật Bản tôn vinh sự trưởng thành, hạnh phúc của trẻ nhỏ, đồng thời thể hiện lòng biết ơn đối với cha mẹ.

Nguồn gốc và ý nghĩa của ngày lễ Kodomo no Hi

Ngày 5/5 ban đầu được gọi là “Tango no Sekku” (端午の節句) – một lễ hội truyền thống dành riêng cho các bé trai, có nguồn gốc từ Trung Quốc và du nhập vào Nhật Bản từ thời kỳ Nara (710-794). Tuy nhiên, từ năm 1948, chính phủ Nhật Bản chính thức công nhận đây là Ngày Thiếu nhi – ngày lễ dành cho tất cả trẻ em bất kể giới tính.

Tết Thiếu nhi mang ý nghĩa cầu chúc hạnh phúc, bình an cho các em nhỏ, đồng thời thể hiện tinh thần bình đẳng giới, xóa bỏ sự phân biệt giữa nam và nữ tại Nhật Bản.

Những biểu tượng đặc trưng của Kodomo no Hi

Cờ cá chép (Koinobori – 鯉のぼり)

Một trong những hình ảnh nổi bật nhất trong dịp lễ này là những lá cờ cá chép đầy màu sắc tung bay trước nhà. Cờ cá chép biểu tượng cho sức mạnh, ý chí kiên cường của trẻ em, lấy cảm hứng từ truyền thuyết cá chép hóa rồng của Trung Quốc.

Cờ cá chép thường có:

• Cá chép đen (Magoi): Tượng trưng cho người cha.
• Cá chép đỏ (Higoi): Đại diện cho người mẹ.
• Cá chép xanh, cam, hồng…: Biểu trưng cho các con trong gia đình.

Trang trí búp bê chiến binh Kintaro (金太郎) và mũ sắt Kabuto (兜)

Người Nhật còn trưng bày những búp bê Kintaro như một biểu tượng cho sức mạnh và sự khỏe khoắn của các bé trai. Theo truyền thuyết, Kintaro là một anh hùng nổi tiếng từ thuở nhỏ sở hữu sức mạnh phi thường. Hình ảnh cậu bé cưỡi trên lưng một con cá chép khổng lồ, đội chiếc mũ sắt của võ sĩ (Kabuto), thể hiện tinh thần dũng cảm và kiên cường. Ngày nay, hai biểu tượng này vẫn được trưng bày phổ biến trong các gia đình Nhật Bản vào dịp lễ hội dành cho trẻ em, như một lời chúc các bé lớn lên mạnh mẽ và can đảm.

Tắm lá Shobu (菖蒲)

Shobu – lá thủy xương bồ (lá của cây hoa Iris) với hương thơm nồng đặc trưng và hình dáng tựa thanh gươm, tượng trưng cho tinh thần thượng võ của người Nhật. Ngoài công dụng làm nước tắm tốt cho sức khỏe, Shoubu còn được dùng làm thuốc và trừ tà trong phong tục xưa. Vào Tết Thiếu nhi, cha mẹ thường đun nước từ loại cây này để tắm cho con, với mong muốn các bé lớn lên mạnh mẽ, kiên cường, biết đấu tranh chống lại cái ác và đạt được thành công.

Món ăn truyền thống trong ngày Tết Thiếu nhi

Sau khi tắm bằng lá Shoubu, trẻ em Nhật Bản sẽ thưởng thức hai loại bánh truyền thống đặc biệt làm từ gạo nếp: Kashiwa Mochi (柏餅) và Chimaki (粽). Kashiwa Mochi có nhân đậu đỏ, được gói trong lá sồi, trong khi Chimaki cũng làm từ bột nếp nhưng bọc trong lá tre. Người Nhật tin rằng cây sồi và cây tre tượng trưng cho sức mạnh và sự thành công, nên những chiếc bánh này không chỉ là món ăn ngon mà còn mang ý nghĩa cầu chúc may mắn, tài lộc và tương lai rực rỡ cho trẻ.

Gợi ý các hoạt động trải nghiệm Kodomo no Hi

Chiêm ngưỡng cờ cá chép Koinobori khắp nước Nhật 

• Sông Sagami (Kanagawa): Hàng trăm cờ cá chép bay phấp phới trên bầu trời tạo nên khung cảnh ngoạn mục.
• Tokyo Skytree & Tháp Tokyo: Cả hai địa điểm này thường treo nhiều Koinobori đầy màu sắc để chào mừng ngày lễ.
• Công viên Sumida (Tokyo) hoặc Công viên Takarazuka (Hyogo): Nơi tổ chức các sự kiện vui chơi cho trẻ em, kết hợp với cảnh quan cờ cá chép tuyệt đẹp.

Tham gia lễ hội và các sự kiện văn hóa

• Lễ hội thiếu nhi tại Tokyo Disneyland & DisneySea: Công viên tổ chức nhiều chương trình đặc biệt dành cho trẻ nhỏ vào dịp này.
• Bảo tàng Edo-Tokyo: Giới thiệu lịch sử và phong tục ngày Kodomo no Hi, lý tưởng cho những ai yêu thích khám phá văn hóa Nhật Bản.
• Lâu đài Osaka & Lâu đài Himeji: Tổ chức các buổi trưng bày búp bê võ sĩ Kintaro, Kabuto và nhiều hoạt động mang đậm tinh thần Samurai.

Thử tắm nước lá Shobu tại các onsen truyền thống 

• Người Nhật tin rằng tắm nước lá Shobu giúp thư giãn, tăng cường sức khỏe và xua đuổi điều xấu. Một số onsen có dịch vụ đặc biệt vào dịp này, như:
• Hakone Onsen (Kanagawa)
• Beppu Onsen (Oita)
• Kusatsu Onsen (Gunma)

Thưởng thức các món ăn truyền thống ngày Kodomo no Hi

• Kashiwa Mochi: Bánh mochi nhân đậu đỏ bọc lá sồi.
• Chimaki: Bánh gạo nếp gói lá tre.
• Cá chép nướng nguyên con (Koi-yaki): Một số nhà hàng đặc biệt phục vụ món này vào dịp lễ

Kết luận

Kodomo no Hi không chỉ là một ngày hội dành cho trẻ em mà còn là dịp để cả gia đình quây quần, gắn kết và cùng nhau tạo nên những kỷ niệm đáng nhớ. Nếu bạn đang có kế hoạch du lịch Nhật Bản vào tháng 5, đừng bỏ lỡ cơ hội tham gia và cảm nhận không khí đặc biệt của ngày lễ này.